Op 2 juni 2023 heeft het kabinet aangekondigd het concurrentiebeding te willen hervormen. Doel is om het nodeloos gebruikmaken van het concurrentiebeding tegen te gaan. Inmiddels is echter Kabinet Rutte-IV gevallen en is er sprake van een demissionair kabinet. Welke gevolgen heeft dat voor de aankondiging over het wijzigen van het concurrentiebeding? Dat leggen we je in deze blog uit. Ook zoomen we in op de aangekondigde hervorming van het concurrentiebeding.
Het concurrentiebeding
Een concurrentiebeding verbiedt een werknemer om na het einde van de arbeidsovereenkomst bij een concurrent te gaan werken. Of om als zelfstandige met de (ex-)werkgever te gaan concurreren. Voor een concurrentiebeding gelden op dit moment de volgende voorwaarden:
- De werknemer moet meerderjarig zijn.
- Het beding moet schriftelijk zijn overeengekomen.
- Een concurrentiebeding kan alleen in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd worden opgenomen als werkgever een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang heeft. Dit zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelang dient uitdrukkelijk schriftelijk te worden gemotiveerd.
Aanleiding wijziging
Uit onderzoek blijkt dat steeds meer werknemers worden gehouden aan een concurrentiebeding. Inmiddels is naar schatting circa 37% van de werknemers aan een concurrentiebeding gebonden. Dat is een verdubbeling ten opzichte van een onderzoek uit 2015.
Uit onderzoek blijkt ook dat het concurrentiebeding juist wordt gebuikt voor gevallen waarvoor het nadrukkelijk niet bedoeld is. Zoals het vasthouden van schaars personeel. En dat terwijl een concurrentiebeding alleen ter werkelijke bescherming van een noodzakelijk bedrijfsbelang mag worden ingezet.
Volgens de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is het inzetten van een concurrentiebeding (als daar geen goede reden voor is) onnodig beperkend voor werknemers. Daarnaast verhindert het ook de doorstroom op de (krappe) arbeidsmarkt. Vandaar dat de minister het concurrentiebeding wil hervormen.
Wijziging concurrentiebeding
Met het wijzigen van het concurrentiebeding wil de minister duidelijkheid bewerkstelligen. Dat het op voorhand duidelijker wordt wanneer een concurrentiebeding kan worden opgenomen en ingeroepen door een werkgever. Daarom was de minister van plan de volgende wijzigingen uit te werken in een wetsvoorstel:
- Het concurrentiebeding wordt wettelijk begrensd in duur.
- Er moet een geografisch bereik van het concurrentiebeding worden opgenomen, gespecificeerd en gemotiveerd.
- Werkgevers zullen ook bij een arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd ‘het zwaarwichtig bedrijfsbelang’ van het opnemen van een concurrentiebeding moeten motiveren. Dit geldt nu alleen voor een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd.
- Als een werkgever een vertrekkende werknemer aan het concurrentiebeding houdt, moet de werkgever een vergoeding betalen aan de werknemer. Dit wordt een wettelijk bepaald percentage van het laatstverdiende salaris.
Gevolgen val kabinet
Het was de verwachting dat het wetsvoorstel eind 2023 zal worden aangeboden ter internetconsultatie. Door de val van het kabinet zal dat waarschijnlijk nog wel even op zich laten wachten.
Een demissionair kabinet blijft alleen datgene doen, wat zij in het belang van het Koninkrijk noodzakelijk acht. Dat betekent dat alleen noodzakelijke lopende zaken nog opgepakt en afgehandeld worden. De aangekondigde wijziging van het concurrentiebeding zal daar hoogstwaarschijnlijk niet onder vallen. Het demissionair kabinet zal dit dus overlaten aan het volgende kabinet. Hierdoor zal het nog wel even duren voordat het wetsvoorstel zal worden aangeboden.
Daarnaast kan het ook zo zijn dat de wijziging van het concurrentiebeding helemaal niet wordt doorgevoerd. Of niet op de manier zoals nu is voorgesteld. Een nieuw kabinet met nieuwe plannen en nieuwe/andere ministers kan namelijk anders over dit onderwerp denken.
Kort en goed: het is een kwestie van afwachten. Wij houden je uiteraard op de hoogte over de ontwikkelingen op dit vlak.
Sharbel Goriya
Yaşar Bayram
Eva Lammers