In de voedings- en diervoederindustrie bestaat een plicht producten uit de markt te nemen zodra er een vermoeden is dat ze onveilig zijn, een recall. In dat geval moet ook direct een melding gedaan worden aan de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA ), die vervolgens een internationale waarschuwing in RASFF moet doen uitgaan. De plicht is gebaseerd op het voorzichtigheidsbeginsel waardoor er onmiddellijk moet worden ingegrepen en al bij twijfel. Er is geen tijd om een gedegen onderzoek te doen. Bent u hier al op voorbereid? Wij vertellen u meer over de juridische achtergronden.
Wanprestatie van de leverancier
Achter de recall ligt een hele wereld van bestuursrechtelijke regelgeving, maar uiteindelijk speelt het grootste probleem in de relatie met toeleveranciers en afnemers. Daar wordt immers de schade gevoeld.
Begrijpelijk is dat als een recall terecht heeft plaatsgevonden de leverancier aansprakelijk is. Kennelijk is het product gebrekkig zodat er sprake is van een wanprestatie. Hoe is nu de situatie als na onderzoek blijkt dat het vermoeden van onveiligheid onterecht was en er niets mis was met het product? De rechtbank oordeelde als volgt:
Een als grondstof voor de voedingsmiddelenindustrie afgeleverde zaak die nadien wordt gerecalld en moet worden vernietigd omdat sprake is van een mogelijke besmetting met salmonella, beantwoordt niet aan de overeenkomst. Immers, de kwaliteit van het geleverde product was onvoldoende betrouwbaar om het product geschikt te doen zijn om als grondstof voor de voedingsmiddelenindustrie te worden gebruikt. Het is in een dergelijk geval niet noodzakelijk om vast te stellen of ook de feitelijk geleverde batches van het product met salmonella waren besmet. Het gegeven dat in de productieketen een salmonellabesmetting is opgetreden die noopte tot een dergelijke recall is voldoende om de conclusie te kunnen trekken dat de afgeleverde zaak in juridische zin niet aan de overeenkomst beantwoordde. (Rechtbank Rotterdam 29 november 2017, ECLI:NL:RBROT:2017:9617)
De enkele recall maakt al dat sprake is van wanprestatie waar de leverancier van het gerecallde voedingsmiddel aansprakelijk voor is. Het is niet nodig vast te stellen dat het product ook daadwerkelijk, feitelijk, niet aan de overeenkomst voldoet. Het vermoeden is voldoende.
Verzekering en algemene voorwaarden
Recallschades kunnen erg hoog zijn. In de genoemde salmonellazaak werd €2.275.218,41 gevorderd. Deze schades vallen lang niet altijd onder een verzekering. Het is dus zaak naast een uitgebreide verzekering te zorgen dat uw algemene voorwaarden de aansprakelijkheid beperken. En let vooral op dat u deze goed toepast. De producent in deze zaak had de voorwaarden niet ter hand gesteld, zodat deze vernietigd konden worden en hij vol aansprakelijk was.
Conclusie
Het is niet de vraag of, maar wanneer u met een recall wordt geconfronteerd. Bereid u goed voor, ook juridisch. Wij helpen u daar graag bij. Neem contact met ons op voor een goede voorbereiding op een eventuele recall.
Eva Lammers
Joke Schraagen
Marjolein Meijer